Epilepsieaanvallen ontstaan vaak door een plotselinge en tijdelijke verstoring van elektrische prikkeloverdracht in de hersenen. Vervelend én gevaarlijk. Want tijdens een epelepsieaanval kunat u vallen, vreemde bewegingen maken, afwezig zijn of zelfs buiten bewustzijn raken. Mag u nog wel autorijden met epilepsie?
SOORTEN EPILEPTISCHE AANVALLEN
Epilepsie kan een grote impact hebben op uw leven. Niet alleen op uzelf, maar ook op uw familie en andere personen die dicht bij u staan. Er zijn diverse soorten epileptische aanvallen. Deze zijn kortweg te verdelen in 2 hoofdgroepen:
- Partiële epilepsie: aanvallen die uit een deel van de hersenen voortkomen
- Gegeneraliseerde epilepsie: aanvallen waarbij de hele hersenen betrokken zijn
WETTELIJKE REGELS EN PROCEDURE CBR
Epilepsie heeft invloed voor uw deelname in het verkeer. In de ‘Regeling eisen geschiktheid 2000’ zijn door het ministerie van Infrastructuur en Milieu regels vastgelegd over autorijden met epilepsie en andere aandoeningen. Deze regels gelden ook voor het rijden met een motor, trekker, bus of vrachtwagen. Daarnaast heeft het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) een eigen procedure voor het beoordelen van uw rijvaardigheid. Hieronder leest u meer over de regels en het proces bij het CBR. Het CBR hanteert bij de beoordeling van uw rijvaardigheid de officiële eisen van de Regeling eisen geschiktheid 2000 voor groep 1.
Op wetten.overheid.nl vindt u altijd de meest actuele tekst van de Regeling eisen geschiktheid 2000. Om uit te leggen of u mag autorijden bij een epileptische aanval, gaat de wet uit van een aantal uitgangspunten. Kijk voor de complete lijst met uitgangspunten bij epilepsie in paragraaf 7.2.
AUTORIJBEWIJS HALEN MET EPILEPSIE
Om in aanmerking te komen voor een Nederlands rijbewijs zijn 2 verklaringen heel belangrijk:
- Verklaring van rijvaardigheid
De Verklaring van rijvaardigheid krijgt u als u slaagt voor uw rijexamen. Deze verklaring is 3 jaar geldig. U kunt deze verklaring gedurende een jaar lang op het gemeentehuis in uw woonplaats inwisselen voor een rijbewijs - Verklaring van rijgeschiktheid
De Verklaring van rijgeschiktheid vraagt u aan bij het CBR en toont aan of u lichamelijk en geestelijk geschikt bent om veilig een auto of motor te besturen. De registratie van de verklaring is 1 jaar geldig. Om de Verklaring van rijgeschiktheid aan te vragen heeft u een formulier nodig, de Eigen verklaring. Als u epileptische aanvallen heeft gehad, dan is het verstandig om de Eigen verklaring aan te vragen vóórdat u start met rijlessen. Zo voorkomt u onnodige kosten. Op de Eigen verklaring kruist u het vakje ‘voorgenomen rijexamen’ aan
Heeft u de laatste 5 jaar een epileptische aanval gehad? Dan heeft het CBR een specialistisch rapport nodig om te kunnen beoordelen of u rijgeschikt bent. Heeft u een aanvalsvrije periode van 5 jaar achter de rug? Dan is een aantekening van uw neuroloog of huisarts op de achterkant van de Eigen verklaring voldoende. Wilt uw arts geen specialistisch rapport opstellen of wilt u dat zelf niet? Dan verwijst het CBR u door naar een onafhankelijke specialist. Kijk voor meer informatie over de rijbewijskeuring op nza.nl, bij veelgestelde vragen.
Voor de toekenning van de Verklaring van rijgeschiktheid bij epilepsie gelden de volgende regels:
- Zolang u medicijnen tegen epilepsie gebruikt, moet u minimaal 1 keer per jaar naar een neuroloog voor controle. Het is belangrijk dat u zich houdt aan de gegeven adviezen, met name over medicijngebruik
- Krijgt u toch een epileptische aanval, dan mag u niet langer auto- of motorrijden. Neem contact op met uw neuroloog
- Wijzigt uw medicatie? Overleg met uw neuroloog of er gevolgen zijn voor deelname aan het gemotoriseerde verkeer
GELDIGHEIDSDUUR BEHAALD RIJBEWIJS
Een autorijbewijs heet ook wel een klein rijbewijs (groep 1: A1, A2, A, B en BE en T). Bij epileptische aanval(len) geeft het CBR bij gebleken geschiktheid een Verklaring van rijgeschiktheid af voor de categorieën A, T, B en BE, met een beperkte geldigheidsduur. Eerst voor een periode van 2 jaar, daarna bij blijvende aanvalsvrijheid voor 3 jaar en dan onbeperkt. Het rijbewijs dat u krijgt, is geldig tot en met de datum die het CBR op de Verklaring van rijgeschiktheid heeft aangegeven. Is de geldigheidsduur van uw rijbewijs beperkt? Vul dan 4 maanden voor het verstrijken van de geldigheidsduur, opnieuw een Eigen verklaring in.
RIJBEWIJS EN CODE 105
Na een epileptische aanval krijgt u een rijbewijs waar de code 105 op staat. Dit geldt als u alleen epilepsie heeft en geen andere aandoening heeft die de rijgeschiktheid beïnvloed. Als deze code op uw rijbewijs staat dan geldt de code voor privégebruik en beroepsmatig vervoer. U bent overigens niet geschikt om beroepsmatig personen te vervoeren in bijvoorbeeld een bus of taxi of het onder toezicht doen besturen door derden, zoals het geven van autorijles. Het advies geldt dat u de eerste 2 jaar niet meer mag rijden dan gemiddeld 4 uur per dag, tot een maximum van 28 uur per week.
AUTORIJDEN MET EPILEPSIE
Heeft u al een rijbewijs en u krijgt vervolgens epileptische aanvallen? Dan gelden er andere regels bij het beoordelen van uw rijvaardigheid. Voor personen met het klein rijbewijs (auto, motor of trekker) geldt algemeen dat u na 1 epileptische aanval een half jaar aanvalsvrij moet zijn voordat u weer mag rijden in een auto. Heeft u meerdere epileptische aanvallen gehad, dan moet u 1 jaar aanvalsvrij zijn voor u weer mag autorijden.
Er zijn enkele uitzondering voor de beoordeling van de rijgeschiktheid. Welke dat zijn leest u in de regeling eisen geschiktheid 2000.
VRACHTAUTO RIJDEN MET EPILEPSIE
Voor het grote rijbewijs (vrachtwagen en bus) gelden strengere regels, dan voor het kleine rijbewijs. Een enkele epilepsieaanval heeft grote gevolgen voor uzelf en uw baan. Heeft u 1 aanval en slikt u geen medicijnen tegen epilepsie? Dan moet u 5 jaar aanvalsvrij zijn voor u weer mag rijden. Onder bepaalde voorwaarden kunt u na 2 jaar goedgekeurd worden.
Bij meerdere aanvallen mag u na 10 jaar zonder epileptische aanvallen, weer rijden. Mits u in deze periode geen medicijnen heeft geslikt. Onder bepaalde voorwaarden kan iemand na 5 jaar aanvalsvrijheid goedgekeurd worden. Welke voorwaarden dit zijn leest u in de ‘Regeling geschiktheid 2000’.
EPILEPSIE MELDEN
U bent wettelijk niet verplicht om uw epileptische aanvallen te melden bij het Centraal Bureau voor Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Maar als u een ongeluk krijgt, kunt u in de problemen komen als blijkt dat het ongeluk is veroorzaakt door uw aandoening. Als u besluit uw epileptische aanval(len) te melden bij het CBR, dan doet u dat door het invullen van een Eigen verklaring. Dit doet u vlak voordat de wettelijke aanvalsvrije periode is afgelopen. Op het formulier Eigen verklaring geeft u aan dat het gaat om een gewijzigde gezondheidstoestand en daaronder geeft u de categorieën rijbewijzen aan waarvoor u een Verklaring van geschiktheid aanvraagt. Een Eigen verklaring is te koop op het gemeentehuis of bij het CBR.
MEDICIJNEN EPILEPSIE EN AUTORIJDEN
Sommige medicijnen hebben een negatieve invloed op de rijvaardigheid. In de ‘Regeling geschiktheid 2000’ worden medicijnen tegen epilepsie ingedeeld in categorieën:
- Categorie I: geen invloed op rijvaardigheid
- Categorie II: anti-epileptica waarvoor het advies geldt om tijdens de eerste week na start van slikken geen motorvoertuig te besturen
- Categorie III: anti-epileptica waarvoor het advies geldt dat iemand deze een jaar moet slikken voordat hij of zij weer een motorvoertuig mag besturen
Wie medicijnen tegen epileptische aanvallen gebruikt, mag geen groot voertuig (bus of vrachtwagen) besturen. U vindt in de regeling de complete lijst met medicijnen en bepalingen. Meer informatie over autorijden met medicijnen vindt u op rijveiligmetmedicijnen.nl.